Nursing Care Applied in Accordance with Roy's Adaptation Model During Pregnancy: A Case Report
Year 2024,
Volume: 9 Issue: 1, 115 - 123, 30.04.2024
Emine Çiçek
,
Şerife Karagözoğlu
Abstract
Pregnancy is a process in which biological, psychological and social changes and development occur. In order to reduce pregnancy-related problems during pregnancy and ensure compliance with this process, the entire healthcare team, especially nurses, have great responsibilities in improving the health of the mother and the baby. In our case study, the pregnant individual was given nursing care from a holistic perspective based on the adaptation areas in the Roy Adaptation Model (RAM), and her adaptation to the pregnancy process was supported with the training she needed during the pregnancy process. In line with the results we obtained, positive developments were achieved in all adaptation areas of RAM during the nursing care process of the pregnant individual, which was carried out with a holistic perspective based on the Roy Adaptation Model. In this context, nursing care based on RAM has been recommended in family health centers during the pregnancy follow-up process and during the adaptation of expectant mothers to the pregnancy process.
References
-
Acar, G. B. (2019). Adjuvan kemoterapi alan meme kanserli
kadınlara Roy adaptasyon modeline göre verilen semptom
yönetimi danışmanlığının fonksiyonel duruma etkisi. Doktora
Tezi. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Enstitüsü. Ankara.
-
Akın, B., Yeşil, Y., Yücel, U., & Boyacı, B. (2018). Doğum öncesi
eğitim sınıflarında verilen eğitimin gebelerin doğum korku
düzeyi üzerine etkisi. Life Sciences, 13(2),11-20.
-
Amanak, K. (2015). Roy adaptasyon modeline göre verilen eğitimin
gestasyonel hipertansiyon, gebelik uyumu, maternal ve
neonatal sonuçlara olan etkisi. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
-
Amanak, K., Sevil. Ü., & Karaçam, Z. (2019). The impact of prenatal
education based on the Roy adaptation model on gestational
hypertension, adaptation to pregnancy and pregnancy
outcomes. JPMA. The Journal of the Pakistan Medical
Association, 69(1), 11-17.
-
Alligood, MR., & Tomey, AM. (2006). Nursing Theory: Utilization &
application. 3.Ed., America, Mosby Company. 307-333.
-
Altıparmak, S., & Coşkun Margirit, A. (2014) Doğum öncesi verilen
eğitimin gebenin bilgi düzeyi ile memnuniyet durumuna etkisi.
Yüksek Lisans Tezi. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
İstanbul.
-
Anaç, G., & Gözüyeşil, E. (2023) Gebe kadınların gebelik algıları ve
sağlık gereksinimlerinin belirlenmesi; metodolojik ve
tanımlayıcı bir çalışma. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Dergisi, 9(1), 26-38. doi:10.30569.adiyamansaglik.1207642.
-
Arslan, S., Okçu, G., Coşkun, A.M. & Temiz, F. (2019). Kadınların
gebeliği algılama durumu ve bunu etkileyen faktörler. Sağlık
Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 6(1),179-192.
https://doi.org/10.17681/hsp.432333
-
Aslan, Y. (2019). Gebelik öncesi uygulanan sağlıklı yaşam biçimi
davranışları ve gebelik döneminde uygulanan sağlık
uygulamaları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Gaziantep.
-
Baratieri, T., Natal, S. & Hartz, Z.M.A. (2020). Postpartum care for
women in primary care: building an assessment model.
Cadernos de Saude Publica, 36(7), e00087319.
doi:10.1590/0102-311x00087319
-
Başar, F., & Arıöz, T.D. (2017). Gebelere lohusalık bakımı ve bebek
bakımı konusunda verilen eğitimin etkinliğinin
değerlendirilmesi. Journal of Current Researches on Health
Sector, 7(2), 169-182.
-
Başayar, Z., Kaplan, S., & Yazıcı, G. (2020). Rüptüre ektopik gebelik
tanısı alan bir olguda Roy Adaptasyon Modeli’ne göre
hemşirelik yaklaşımı: Olgu sunumu. Türkiye Sağlık Bilimleri ve
Araştırmaları Dergisi, 3(1),69-81.
-
Beydağ, K.T., & Mete, S. (2008). Prenatal Kendini Değerlendirme
Ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Atatürk Üniversitesi
Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(1),16-24.
-
Chan, M.Y., Ip, W.Y., & Choi, K.C. (2016). The effect of a selfefficacy-based
educational programme on maternal breast feeding self-efficacy, breast
feeding duration and exclusive breast feeding rates: A longitudinal study.
Midwifery, 36, 92-98. doi: 10.1016/j.midw.2016.03.003
-
Çetin, F.C., Akıncı, A.Ç., Demirci, N., & Çalık, K.Y. (2017). Gebelikte ̇
olağan fiż iksel yakınmalar, Zeynep Kamil Tıp Bülteni, ̇
48(4),135-141. https://doi.org/10.16948/zktipb.304443
-
Demir, R., & Taşpınar, A. (2022). Doğum sonrası farklı eğitim
yöntemleriyle verilen taburculuk eğitiminin taburculuğa hazır
oluşluk, doğum sonu uyum süreci ve emzirme öz-yeterliliğine
etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi
Dergisi, 6(1), 97-115.
https://doi.org/10.46237/amusbfd.997250
-
Demirbaş, H., & Kadıoğlu, H. (2014). Prenatal dönemdeki
kadınların gebeliğe uyumu ve ilişkili faktörler. Marmara
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(4), 200-206.
-
Er, S. (2006) Gebelikte sağlık uygulamaları ölçeği türkçe formunun
geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yüksek Lisans Tezi. Ege
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
-
Evcili, F. (2018) Doğum sonu dönemdeki kadınların annelik rolüne
hazıroluşluk durumlarının ve özgüvenlerinin değerlendirilmesi.
Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 27(1), 56-61.
-
Fathnezhad-Kazemi, A., & Hajian, S. (2019). Factors influencing the
adoption of health promoting behaviors in overweight
pregnant women: a qualitative study. BMC Pregnancy
Childbirth, 9(1):43.
-
Fawcet, J. (2005). Roy’s adaptation model. Contemporary Nursing
Knowledge. Analysis and Evaluation of Nursing Models and
Theories. 8. Ed. Chapter 10. 364-437.
-
Galbreath, JG. (2014). Roy adaptation model. George JB (Ed),
Pearson New International Edition, 8. Ed. 311-358.
-
Güleç, T., & Çoban, A. (2019). Sezaryen doğum sonrası taburculuk
eğitiminin annelerin taburculuğa hazır oluşluklarına etkisi.
Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 6(3), 461-469.
doi:10.5152/hsp.2019.521573
-
İlçioğlu, K., Keser, N., & Çınar, N. (2017). Ülkemizde kadın sağlığı ve
etkileyen faktörler. J Hum Rhythm. 3(3), 112-119.
-
İşbir, G.G. (2011). Roy adaptasyon modeline dayalı danışmanlığın
gebelikte bulantı kusmaya etkisi. Doktora Tezi. Dokuz Eylül
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
-
İşbir G, & Mete S. (2009). Hemşirelik bakımında model kullanımına
bir örnek: Bulantı kusma sorunu olan bir gebenin Roy uyum
modeline göre incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi
Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 2(2),75-86.
-
Kanığ, M., & Eroğlu, K. (2020). Gebelikte algılanan sosyal destek
düzeyi ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkinin
incelenmesi, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 11(4), 333-340.
doi:10.5222/HEAD.2019.125
-
Kaur, H., & Mahal, R. (2013). Development of nursing assessment
tool: an application of roy's adaptation theory. International
Journal of Nursing Education, 5(1), 60-64.
-
Kaya, D., & Gölbaşı, Z. (2023). Gebe kadınların sağlık uygulamaları
ve etkileyen faktörlerin incelenmesi, Gazi Sağlık Bilimleri
Dergisi, Özel Sayı, 25-32.
-
Kaydırak M.M., & Aslan E. (2020). Gebeliğin tıbbi terminasyonu:
Hemşirelik destek programı örneği. Anadolu Hemşirelik ve
Sağlık Bilimleri Dergisi, 23(3), 430-443.
https://doi.org/10.17049/ataunihem.480328
-
Lee, L.Y.K., Tsang, A.Y.K., Wong, K.F. & Lee, J.K.L. (2011). Using the
roy adaptation model to develop an antenatal assessment
instrument. Nursing Science Quarterly, 24(4), 363-369. doi:
10.1177/0894318411419209
-
Mohammadpour, A., Najafi, S., Tavakkolizadeh, J., &
Mohammadzadeh, F. (2016). The effects of the Roy’s
Adaptation Model on primigravida women’s self-concept: A
randomized controlled trial. Asian Journal of Pharmaceutical
Research and Health Care, 8(S1), 17-23.
-
Roy, C. (2009). The Roy adaptation model. New Jersey Upper
Saddle River: Pearson Prentice Hall Health. 3.ed. 35-50.
Roy C. (2011). Extending the Roy adaptation model to meet
changing global needs. Nurs Sci Q, 24(4), 345-351. doi:
10.1177/0894318411419210
-
Roy, S.C., & Senesac, P. (2015). Sister Callista Roy’s Adaptation
Model. Smith M.C., Pareker ME. (Ed.) Nursing Theories ve
Nursing Practice. Chapter 10. 4.ed. 153-164.
-
Sharma, J., O’Connor, M., & Jolivet, R.R. (2018) Group antenatal
care models in low- and middle-income countries: a
systematic evidence synthesis. Reproductive Health, 15(1), 1-
12. doi: 10.1186/s12978-018-0476-9
-
Uzun Ş, (2017). Sister Callista Roy: Adaptasyon Modeli. İçinde:
Karadağ A, Çalışkan N, Baykara GZ (Ed), Hemşirelik Teorileri ve
Modelleri, Vizyon Basımevi, İstanbul, 370-437.
-
Velioğlu, P. (1999). Hemşirelikte Kavram ve Kuramlar. İstanbul.
372-399.
-
Vicdan, A.K., & Karabacak, B.G. (2014). Hemşirelik Modellerinden:
Roy Adaptasyon Modeli. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Dergisi, 5(4), 255-259.
-
Wang, E., & Li, L. (2021). The effect of community nursing based
on the Roy adaptation model on postpartum depression and
sleep quality of parturients. Am J Transl Res, 13(7), 8278-8285.
-
Qian, W., Qian, L.,Xu, O., & Lu, L. (2021). The effects of Roy's
adaptation model and the forgetting curve in the clinical
instruction of operating room nursing interns. Am J Transl Res,
13(7), 8214-8220.
-
Zheng, L., & Jin, Q. (2022). Roy adaptation model-based nursing
diagnosis and implementation reduces the sense of shame
and enhances nursing outcomes in female patients with
breast cancer. Am J Transl Res, 14(8), 5520-5528.
Gebelik Sürecinde Roy’un Adaptasyon Modeli Doğrultusunda Uygulanan Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu
Year 2024,
Volume: 9 Issue: 1, 115 - 123, 30.04.2024
Emine Çiçek
,
Şerife Karagözoğlu
Abstract
Gebelik dönemi biyolojik, psikolojik ve sosyal yönden değişim ve gelişimin yaşandığı bir süreçtir. Gebelik sürecinde gebelikle ilgili yaşanılan sorunları azaltmak ve bu sürece uyumu sağlamak için anne ve bebeğin sağlığının geliştirilmesinde başta hemşireler olmak üzere tüm sağlık ekibine büyük sorumluluklar düşmektedir. Olgu çalışmamızda gebe bireye Roy Adaptasyon Modeli(RAM)’ nde yer alan uyum alanlarına temellendirilmiş bütüncül bir bakış açısıyla hemşirelik bakımı verilmiş ve gebelik sürecinde gereksinim duyduğu eğitimler ile gebelik sürecine uyumu desteklenmiştir. Elde ettiğimiz sonuçlar doğrultusunda, gebe bireyin Roy Uyum Modeli’ ne temellendirilmiş bütüncül bir bakış açısıyla yürütülen hemşirelik bakım sürecinde RAM’ın tüm uyum alanlarında olumlu yönde gelişmeler sağlanmıştır. Bu bağlamda aile sağlığı merkezlerinde gebe izlem sürecinde ve anne adaylarının gebelik sürecine uyumlandırılması aşamasında RAM’a temellendirilmiş hemşirelik bakımı önerilmiştir.
Ethical Statement
ETİK KURUL KARAR FORMU DOSYA OLARAK EKLENMİŞTİR.
References
-
Acar, G. B. (2019). Adjuvan kemoterapi alan meme kanserli
kadınlara Roy adaptasyon modeline göre verilen semptom
yönetimi danışmanlığının fonksiyonel duruma etkisi. Doktora
Tezi. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Enstitüsü. Ankara.
-
Akın, B., Yeşil, Y., Yücel, U., & Boyacı, B. (2018). Doğum öncesi
eğitim sınıflarında verilen eğitimin gebelerin doğum korku
düzeyi üzerine etkisi. Life Sciences, 13(2),11-20.
-
Amanak, K. (2015). Roy adaptasyon modeline göre verilen eğitimin
gestasyonel hipertansiyon, gebelik uyumu, maternal ve
neonatal sonuçlara olan etkisi. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
-
Amanak, K., Sevil. Ü., & Karaçam, Z. (2019). The impact of prenatal
education based on the Roy adaptation model on gestational
hypertension, adaptation to pregnancy and pregnancy
outcomes. JPMA. The Journal of the Pakistan Medical
Association, 69(1), 11-17.
-
Alligood, MR., & Tomey, AM. (2006). Nursing Theory: Utilization &
application. 3.Ed., America, Mosby Company. 307-333.
-
Altıparmak, S., & Coşkun Margirit, A. (2014) Doğum öncesi verilen
eğitimin gebenin bilgi düzeyi ile memnuniyet durumuna etkisi.
Yüksek Lisans Tezi. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
İstanbul.
-
Anaç, G., & Gözüyeşil, E. (2023) Gebe kadınların gebelik algıları ve
sağlık gereksinimlerinin belirlenmesi; metodolojik ve
tanımlayıcı bir çalışma. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Dergisi, 9(1), 26-38. doi:10.30569.adiyamansaglik.1207642.
-
Arslan, S., Okçu, G., Coşkun, A.M. & Temiz, F. (2019). Kadınların
gebeliği algılama durumu ve bunu etkileyen faktörler. Sağlık
Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 6(1),179-192.
https://doi.org/10.17681/hsp.432333
-
Aslan, Y. (2019). Gebelik öncesi uygulanan sağlıklı yaşam biçimi
davranışları ve gebelik döneminde uygulanan sağlık
uygulamaları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Gaziantep.
-
Baratieri, T., Natal, S. & Hartz, Z.M.A. (2020). Postpartum care for
women in primary care: building an assessment model.
Cadernos de Saude Publica, 36(7), e00087319.
doi:10.1590/0102-311x00087319
-
Başar, F., & Arıöz, T.D. (2017). Gebelere lohusalık bakımı ve bebek
bakımı konusunda verilen eğitimin etkinliğinin
değerlendirilmesi. Journal of Current Researches on Health
Sector, 7(2), 169-182.
-
Başayar, Z., Kaplan, S., & Yazıcı, G. (2020). Rüptüre ektopik gebelik
tanısı alan bir olguda Roy Adaptasyon Modeli’ne göre
hemşirelik yaklaşımı: Olgu sunumu. Türkiye Sağlık Bilimleri ve
Araştırmaları Dergisi, 3(1),69-81.
-
Beydağ, K.T., & Mete, S. (2008). Prenatal Kendini Değerlendirme
Ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Atatürk Üniversitesi
Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(1),16-24.
-
Chan, M.Y., Ip, W.Y., & Choi, K.C. (2016). The effect of a selfefficacy-based
educational programme on maternal breast feeding self-efficacy, breast
feeding duration and exclusive breast feeding rates: A longitudinal study.
Midwifery, 36, 92-98. doi: 10.1016/j.midw.2016.03.003
-
Çetin, F.C., Akıncı, A.Ç., Demirci, N., & Çalık, K.Y. (2017). Gebelikte ̇
olağan fiż iksel yakınmalar, Zeynep Kamil Tıp Bülteni, ̇
48(4),135-141. https://doi.org/10.16948/zktipb.304443
-
Demir, R., & Taşpınar, A. (2022). Doğum sonrası farklı eğitim
yöntemleriyle verilen taburculuk eğitiminin taburculuğa hazır
oluşluk, doğum sonu uyum süreci ve emzirme öz-yeterliliğine
etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi
Dergisi, 6(1), 97-115.
https://doi.org/10.46237/amusbfd.997250
-
Demirbaş, H., & Kadıoğlu, H. (2014). Prenatal dönemdeki
kadınların gebeliğe uyumu ve ilişkili faktörler. Marmara
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(4), 200-206.
-
Er, S. (2006) Gebelikte sağlık uygulamaları ölçeği türkçe formunun
geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yüksek Lisans Tezi. Ege
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
-
Evcili, F. (2018) Doğum sonu dönemdeki kadınların annelik rolüne
hazıroluşluk durumlarının ve özgüvenlerinin değerlendirilmesi.
Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 27(1), 56-61.
-
Fathnezhad-Kazemi, A., & Hajian, S. (2019). Factors influencing the
adoption of health promoting behaviors in overweight
pregnant women: a qualitative study. BMC Pregnancy
Childbirth, 9(1):43.
-
Fawcet, J. (2005). Roy’s adaptation model. Contemporary Nursing
Knowledge. Analysis and Evaluation of Nursing Models and
Theories. 8. Ed. Chapter 10. 364-437.
-
Galbreath, JG. (2014). Roy adaptation model. George JB (Ed),
Pearson New International Edition, 8. Ed. 311-358.
-
Güleç, T., & Çoban, A. (2019). Sezaryen doğum sonrası taburculuk
eğitiminin annelerin taburculuğa hazır oluşluklarına etkisi.
Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 6(3), 461-469.
doi:10.5152/hsp.2019.521573
-
İlçioğlu, K., Keser, N., & Çınar, N. (2017). Ülkemizde kadın sağlığı ve
etkileyen faktörler. J Hum Rhythm. 3(3), 112-119.
-
İşbir, G.G. (2011). Roy adaptasyon modeline dayalı danışmanlığın
gebelikte bulantı kusmaya etkisi. Doktora Tezi. Dokuz Eylül
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
-
İşbir G, & Mete S. (2009). Hemşirelik bakımında model kullanımına
bir örnek: Bulantı kusma sorunu olan bir gebenin Roy uyum
modeline göre incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi
Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 2(2),75-86.
-
Kanığ, M., & Eroğlu, K. (2020). Gebelikte algılanan sosyal destek
düzeyi ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkinin
incelenmesi, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 11(4), 333-340.
doi:10.5222/HEAD.2019.125
-
Kaur, H., & Mahal, R. (2013). Development of nursing assessment
tool: an application of roy's adaptation theory. International
Journal of Nursing Education, 5(1), 60-64.
-
Kaya, D., & Gölbaşı, Z. (2023). Gebe kadınların sağlık uygulamaları
ve etkileyen faktörlerin incelenmesi, Gazi Sağlık Bilimleri
Dergisi, Özel Sayı, 25-32.
-
Kaydırak M.M., & Aslan E. (2020). Gebeliğin tıbbi terminasyonu:
Hemşirelik destek programı örneği. Anadolu Hemşirelik ve
Sağlık Bilimleri Dergisi, 23(3), 430-443.
https://doi.org/10.17049/ataunihem.480328
-
Lee, L.Y.K., Tsang, A.Y.K., Wong, K.F. & Lee, J.K.L. (2011). Using the
roy adaptation model to develop an antenatal assessment
instrument. Nursing Science Quarterly, 24(4), 363-369. doi:
10.1177/0894318411419209
-
Mohammadpour, A., Najafi, S., Tavakkolizadeh, J., &
Mohammadzadeh, F. (2016). The effects of the Roy’s
Adaptation Model on primigravida women’s self-concept: A
randomized controlled trial. Asian Journal of Pharmaceutical
Research and Health Care, 8(S1), 17-23.
-
Roy, C. (2009). The Roy adaptation model. New Jersey Upper
Saddle River: Pearson Prentice Hall Health. 3.ed. 35-50.
Roy C. (2011). Extending the Roy adaptation model to meet
changing global needs. Nurs Sci Q, 24(4), 345-351. doi:
10.1177/0894318411419210
-
Roy, S.C., & Senesac, P. (2015). Sister Callista Roy’s Adaptation
Model. Smith M.C., Pareker ME. (Ed.) Nursing Theories ve
Nursing Practice. Chapter 10. 4.ed. 153-164.
-
Sharma, J., O’Connor, M., & Jolivet, R.R. (2018) Group antenatal
care models in low- and middle-income countries: a
systematic evidence synthesis. Reproductive Health, 15(1), 1-
12. doi: 10.1186/s12978-018-0476-9
-
Uzun Ş, (2017). Sister Callista Roy: Adaptasyon Modeli. İçinde:
Karadağ A, Çalışkan N, Baykara GZ (Ed), Hemşirelik Teorileri ve
Modelleri, Vizyon Basımevi, İstanbul, 370-437.
-
Velioğlu, P. (1999). Hemşirelikte Kavram ve Kuramlar. İstanbul.
372-399.
-
Vicdan, A.K., & Karabacak, B.G. (2014). Hemşirelik Modellerinden:
Roy Adaptasyon Modeli. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Dergisi, 5(4), 255-259.
-
Wang, E., & Li, L. (2021). The effect of community nursing based
on the Roy adaptation model on postpartum depression and
sleep quality of parturients. Am J Transl Res, 13(7), 8278-8285.
-
Qian, W., Qian, L.,Xu, O., & Lu, L. (2021). The effects of Roy's
adaptation model and the forgetting curve in the clinical
instruction of operating room nursing interns. Am J Transl Res,
13(7), 8214-8220.
-
Zheng, L., & Jin, Q. (2022). Roy adaptation model-based nursing
diagnosis and implementation reduces the sense of shame
and enhances nursing outcomes in female patients with
breast cancer. Am J Transl Res, 14(8), 5520-5528.