Öz
Aksaray Malaklısı Türkiye’nin yerli genetik kaynaklarından olan bir köpek ırkıdır. Bu çalışmada Sivas ilinde yetiştirilen Aksaray Malaklısının duyma ve işitmesine yönelik mevcut durumun ortaya konulması amaçlanmıştır. Sivas il merkezi ve Kangal ilçesindeki 3 işletmede bulunan toplam 34 adet Aksaray Malaklısı çoban köpeğinde Brainstem Auditory Evoked Response (BAER) testi ile sağırlık tarama işlemi gerçekleştirilmiş ve 20, 40, 60 ve 80 desibeller (dB) yönünden duyma eşikleri elde edilmiştir. Daha sonra köpekler hiçbir ayrıma tabi tutulmadan tek grup olacak şekilde genel, cinsiyet, kulağı kesik olup olmaması ve yaş aralığına göre gruplandırılmış ve her iki kulağa ait dalga boyları yönünden karşılaştırılmaları da yapılmıştır. Grup karşılaştırılmalarında genel grubunda bağımsız gruplarda t-testi, cinsiyet ve kulağın kesik olup olmaması durumuna göre oluşturulan gruplarda Mann Whitney U testi ve yaş grubunda ise Kruskal-Wallis testi uygulanmıştır. Tüm istatistiksel analizler SPSS v.25 paket programında gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda, toplam 2 hayvanda tek taraflı (sol taraf) sağırlığın bulunduğu tespit edilmiştir. Grupların karşılaştırılması sonucunda ise hiçbir grupta ve hiçbir dalga boyutunda istatistiksel olarak önemlilik tespit edilememiştir (P>0.05). Bu çalışmada farklı olarak yaş gruplarında yaş ilerledikçe duyma duyusunda azalma olmadığı, cinsiyetler arasında da farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Bu çalışma Aksaray Malaklısı çoban köpeklerinde sağırlık taramasının yapıldığı ilk çalışma olma özelliğine sahiptir. Çalışma başta Aksaray Malaklısının yetiştirildiği Aksaray ilindeki yetiştirici elindeki hayvanları da içerecek şekilde genişletilmesi gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aksaray Kültür ve Turizm Rehberi (2012). On bin yıllık kültür ve tarih şehri Aksaray kültür ve turizm rehberi.
- Anonim (2022). Aksaray Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Marka ve Tescilli Ürünler, Malaklı Köpeği. https://aksaray.ktb.gov.tr/TR-233403/malakli-kopegi.html Erişim Tarihi 20 Haziran 2022
- Aslım, G., & Sinmez, Ç.Ç. (2017). Aksaray ili folklorunda Aksaray Malaklısı yetiştiriciliği. Eurasian J Vet Sci, 33 (3), 148-157.
- Atasoy, F., Erdoğan, M., Yüceer, B., Özarslan, B., Kocakaya, A. (2011).Türk Mastifi morfolojik ve genetik özelliklerinin belirlenmesi ve bu köpeğin tanıtılması, Broşür 1. Baskı, Medisan Yayınevi Ltd Şti, Ankara, Türkiye
- Büyükleblebici, O. (2019). Determination of some serum biochemical parameters of Aksaray Malakli breed of Turkish shepherd dog. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 7(10), 1678-1681.
- Chadha, S., Kamenov, K., Cieza, A. (2019). Health system requirements for hearing care services. Bulletin of the World Health Organization, 97(10), 647.
- Das, S., Seepana, R., Bakshi, S.S. (2020). Perspectives of newborn hearing screening in resource constrained settings. J Otol, 15(4), 174-177.
- Güvey, A., Sönmez, H.K., Güven, E.A. (2021). Sakarya İli Yenidoğan İşitme Taraması Sonuçları. Acıbadem Univ Sağlık Bilim Derg. 12(2), 217-219.
- Kılıçaslan, S., Kılıçaslan, R., Uluyol, S., Gür, M.H. (2017). Van Bölgesi Yenidoğan İşitme Tarama Sonuçları ve Literatür Taraması. KBB ve BBC Dergisi, 25(3), 25-30.
- Koçkaya, M., Özşensoy, Y., Murat, H. (2019). Deafness risk estimation analysis of native genetic resource Kangal shepherd dog breed: Sivas province example. American Journal of Animal and Veterinary Sciences, 14(2), 115-121.
- SPSS, Inc. (2017). SPSS 25.0 for Windows Evalution Version.
- Strain, G.M. (2011). Physiology of the auditory system. [in:] G.M. Strain (ed), Deafness in dogs and cats. Wallingford (UK), CAB International, 23–39.
- Strain, G.M. (2012). Canine Deafness. Vet Clin Small Anim, 42, 1209–1224.
- Strain GM. (2021). Deafness in dogs & cats. http://www.lsu.edu/deaf.htm, Erişim Tarihi: 01.06.2022.
- Türk Patent Enstitüsü. (2017). Marka araştırması. https://online.turkpatent.gov.tr/trademark-search/pub/trademark_search Erişim Tarihi 20 Haziran 2022
- von Elhardt, W., Breves, G., Diener, M., Gäbel, G. (2020). Veteriner Fizyoloji, Çeviri editörü Öztürk H. 5. Baskıdan Çeviri, Ankara Nobel Tıp Kitapevi, Ankara.
Öz
Aksaray Malaklısı is one of the indigenous dog breeds of Turkey. In this study, it is aimed to reveal the current situation of hearing of Aksaray Malaklısı that were raised in Sivas. Brainstem Auditory Evoked Response (BAER) test was performed in 34 Aksaray Malaklısı shepherd dogs in 3 farms in Sivas city center and Kangal district, and hearing thresholds were evaluated in 20, 40, 60, and 80 decibels (dB) thresholds. Afterwards, the dogs were grouped as according to general outlook, gender, whether the ear was cut or not, and age range, and comparisons were made in terms of wavelengths of both ears. In group comparisons, independent t-test was used in the general group, Mann Whitney U test was applied in groups formed according to gender and whether the ear was cut or not, and Kruskal-Wallis test was used in the age group. All statistical analyzes were performed in SPSS v.25 package program. As a result of the study, it was determined that a total of 2 animals had unilateral (left side) deafness. As a result of the comparison of the groups, no statistical significance was detected in any group and in any wave size (P>0.05). In this study, it was determined that there was no decrease in the sense of hearing as age progressed in age groups and there was no difference between the genders. This study has the feature of being the first study in which deafness screening was performed in Aksaray Malaklısı shepherd dogs. The study should be expanded to include the animals in the hands of the breeder in the province of Aksaray, where Aksaray Malaklı are bred.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aksaray Kültür ve Turizm Rehberi (2012). On bin yıllık kültür ve tarih şehri Aksaray kültür ve turizm rehberi.
- Anonim (2022). Aksaray Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Marka ve Tescilli Ürünler, Malaklı Köpeği. https://aksaray.ktb.gov.tr/TR-233403/malakli-kopegi.html Erişim Tarihi 20 Haziran 2022
- Aslım, G., & Sinmez, Ç.Ç. (2017). Aksaray ili folklorunda Aksaray Malaklısı yetiştiriciliği. Eurasian J Vet Sci, 33 (3), 148-157.
- Atasoy, F., Erdoğan, M., Yüceer, B., Özarslan, B., Kocakaya, A. (2011).Türk Mastifi morfolojik ve genetik özelliklerinin belirlenmesi ve bu köpeğin tanıtılması, Broşür 1. Baskı, Medisan Yayınevi Ltd Şti, Ankara, Türkiye
- Büyükleblebici, O. (2019). Determination of some serum biochemical parameters of Aksaray Malakli breed of Turkish shepherd dog. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 7(10), 1678-1681.
- Chadha, S., Kamenov, K., Cieza, A. (2019). Health system requirements for hearing care services. Bulletin of the World Health Organization, 97(10), 647.
- Das, S., Seepana, R., Bakshi, S.S. (2020). Perspectives of newborn hearing screening in resource constrained settings. J Otol, 15(4), 174-177.
- Güvey, A., Sönmez, H.K., Güven, E.A. (2021). Sakarya İli Yenidoğan İşitme Taraması Sonuçları. Acıbadem Univ Sağlık Bilim Derg. 12(2), 217-219.
- Kılıçaslan, S., Kılıçaslan, R., Uluyol, S., Gür, M.H. (2017). Van Bölgesi Yenidoğan İşitme Tarama Sonuçları ve Literatür Taraması. KBB ve BBC Dergisi, 25(3), 25-30.
- Koçkaya, M., Özşensoy, Y., Murat, H. (2019). Deafness risk estimation analysis of native genetic resource Kangal shepherd dog breed: Sivas province example. American Journal of Animal and Veterinary Sciences, 14(2), 115-121.
- SPSS, Inc. (2017). SPSS 25.0 for Windows Evalution Version.
- Strain, G.M. (2011). Physiology of the auditory system. [in:] G.M. Strain (ed), Deafness in dogs and cats. Wallingford (UK), CAB International, 23–39.
- Strain, G.M. (2012). Canine Deafness. Vet Clin Small Anim, 42, 1209–1224.
- Strain GM. (2021). Deafness in dogs & cats. http://www.lsu.edu/deaf.htm, Erişim Tarihi: 01.06.2022.
- Türk Patent Enstitüsü. (2017). Marka araştırması. https://online.turkpatent.gov.tr/trademark-search/pub/trademark_search Erişim Tarihi 20 Haziran 2022
- von Elhardt, W., Breves, G., Diener, M., Gäbel, G. (2020). Veteriner Fizyoloji, Çeviri editörü Öztürk H. 5. Baskıdan Çeviri, Ankara Nobel Tıp Kitapevi, Ankara.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Veteriner Cerrahi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |
