Öz
Çalışmamızda üreme çağındaki kadınların yaşam kalitesini etkileyen faktörler ve depresif belirti düzeyleri araştırılmıştır. Sivas ili merkezde bulunan 11 ASM de 15.04.2016-15.02.2017 tarihleri arasında yürütülmüştür. Bireylerin yaş, medeni durum, eğitim durumu, mesleği, sosyal güvence durumu, aylık gelir durumu gibi bilgileri sorgulanmıştır. Yaşam kalitesini değerlendirmek için SF 36 (Short Form 36) ve depresyon durumunu belirlemek için BDE (Beck Depresyon Envanteri) uygulanmıştır. Veriler SPSS (ver 22.0) programında değerlendirilerek parametrik test varsayımlar yerine getirildiğinden, (Shapiro-Wilk) bağımsız gruplarda iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi (student t) , varyans analizi, Varyans analizi sonucunda farklılk yapan grup ya da grupları bulmak için Tukey testi, sayımla elde edilmiş verilerin değerlendirilmesinde 2*2 düzenlerde ve çok gözlü düzenlerde khi-kare testi kullanıldı. Çalışmamızda kadınların yaş ortalaması 31.2±9,3, %54.9’u evli, %76.4’ü lise ve üzeri mezunu olup %27.4’ü gelir getirici bir işte çalışmaktadır. Kadınların, %23.7’si en az bir kronik, %5.3’ü ise ruhsal hastalığa sahiptir. Kadınların %16.7’si sigara, %4.5’i alkol kullanmaktadır. %52.1’i düzenli egzersiz yapmadığını, %29.7’si düzenli beslenmediğini, %13.6’sı herhangi bir şiddet türüne en az bir kez maruz kaldığını belirtmiştir. Kadınların eğitim düzeyi yükseldikçe yaşam kalitesi puanları genel olarak yükselmektedir. Çalışan kadınların genel sağlık puanlarının çalışmayanlara göre daha yüksek olduğu, kronik ve ruhsal hastalık varlığı yaşam kalitesi puanlarını düşürdüğü, düzenli egzersiz yapmanın tüm alt boyutlarda, yaşam kalitesi puanlarını arttırdığı ve herhangi bir şekilde şiddete maruz kalma durumu yaşam kalitesi puanlarını düşürdüğü saptanmıştır. Kadınların yaşam kalitelerini yükseltmek için; bireylerin eğitim düzeylerini yükseltecek çalışmalar ve teşvikler yapılmalı, kadınların gelir getirici iş sahibi olma oranları arttırılmalı, bireysel ve toplumsal düzeyde gelir düzeylerini arttırıcı politikalar oluşturulmalı ve uygulanmalıdır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akalın, A., & Arıkan, Ç. (2017). 15-49 yaş grubu kadınlarda aile içi şiddet sıklığı ve şiddetin depresyona etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 1–10.
- Altınel, T. (2008). Edirne Şehir Merkezindeki 15-49 Yaş Kadınlarda Ruhsal Durum ve Etkileyen Faktörler. Tıpta uzmanlık tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne, Türkiye.
- Altıntaş, E. Y. (2006). Panik bozuklukta Yaşam Kalitesi: 3 Aylık İzlem Çalışması. Tıpta uzmanlık tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye.
- Altıparmak, S., & Eser, E. (2007). 15-49 yaş grubu evli kadınlarda yaşam kalitesi. Aile ve Toplum Dergisi, 29–33.
- Aydemir, Ö. (2006). Sağlıkta yaşam kalitesinin klinik uygulamalarda kullanımı. Sağlıkta Birikim Dergisi, 1, 9–15.
- Aydın, P., Günay, T., Baydur, H., & Şimşek, H. (2012). İzmir’de yarı kentsel bir bölgede 45-59 yaş kadınlarda yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Tıp Araştırmaları Dergisi, 10, 88–93.
- Bilgel, N., & Orhan, H. (2006). Aile İci Siddet. In N. Bilge (Ed.), Aile Hekimliği’nde (pp. 643–655). Medikal Tıp Kitapevi.
- Çalıştır, B., Dereli, F., Ayan, H., & Cantürk, A. (2006). Muğla İl Merkezinde Yaşayan Yaşlı Bireylerin Yaşam Kalitelerinin İncelenmesi. Turkish Journal Of Geriatrics, 9, 30–33.
- Ceylan, B. (2010). Eskişehir Tepebaşı İlçesinde Yaşayan 40-59 Yaş Grubu Kadınlarda Menopozal Semptomlar ve Yaşam Kalitesi. Osmangazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- Eğicioğlu, H. (2008). Üreme Çağındaki Kadınlarda Premenstrual Sendromun Yaşam Kalitesine Etkisinin Araştırılması. Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- Eskin, M., Akoğlu, A., & Uygur, B. (2006). Ayaktan tedavi edilen psikiyatri hastalarında travmatik yaşam olayları ve sorun çözme becerileri: intihar davranışıyla ilişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi, 17(4), 266–275.
- Hisli, N. (1988). Beck Depresyon Envanterinin geçerliliği üzerine bir çalışma. Türk Psikoloji Dergisi, 6, 118–126. Koltarla, S. (2008). Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Sağlık Personelinin Yaşam Kalitesinin Araştırılması. Sağlık Bakanlığı Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği.
- Kösgeroğlu, N., Açıkgöz, A., & Ayrancı, Ü. (2004). Kadın sağlığı. Sağlık ve Toplum Dergisi, 14(3), 9–13.
- Kuş, C. (2008). İnfertilite Durumunda Kadınların Yaşam Kalitesi ve Algıladıkları Sosyal Desteğin Belirlenmesi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- McHorney, C. A., Ware Jr, J. E., & Raczek, A. E. (1993). The MOS 36-Item Short-Form Health Survey (SF-36). Medical Care, 31(3), 247–263. https://doi.org/10.1097/00005650-199303000-00006
- Özgüven, H. D., Soykan, Ç., & Haran, S. (2003). İntihar girişimlerinde sorun alanları ve tetikleyiciler. Kriz Dergisi, 11(1), 13–24. https://doi.org/10.1501/Kriz_0000000188
- Perim, A. (2007). Trakya üniversitesi Eğitim ve Uygulama Hastanesi’nde Çalışan Hemşirelerin Kaliteli Yaşam Algısının Belirlenmesi. Trakya Üniversitesi.
- Püllüm, E., & Algun, Z. (2012). Kadın mahkumlarda yaşam kalitesi ve dengenin değerlendirilmesi. Fizyoterapi Rehabilitasyon, 23, 119–124.
- Raosoft. (n.d.). Raosoft. http://www.raosoft.com/samplesize.html
- Sadıkoğlu, G. (2006). Aile Hekimliğinde kadınların ruh sağlığı. In N. Bilgel (Ed.), Aile hekimliği’nde (pp. 571–581). Medikal Tıp Kitapevi.
- Soyuer, F., Ünalan, D., & Öztürk, A. (2006). Kronik beyin damar hastalıklarında yaşam kalitesi ve etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 13, 157–163.
- Türmen, T. (2003). Toplumsal cinsiyet ve kadın sağlığı. In A. Akın (Ed.), Toplumsal cinsiyet, sağlık ve kadın’da. (pp. 3–16). Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
- Veyisoğlu, D. (2002). Dinlenme ve Bakımevinde Kalan Yaşlılarda Yaşam Kalitesi. Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Yardım, N. (2001). Cinsiyet; sağlık ve yoksulluk. Aktuel Tıp Dergisi, 6(1), 78–82.
- Yıldırım, M. (1989). Klinik Jinekoloji. Ankara.
Factors Affectıng Qualıty of Lıfe and the Level of Depressıve Symptoms in Women Durıng Reproductıve Age
Öz
In our study, factors affecting the quality of life of women of reproductive age and depressive symptom levels were investigated. It was carried out between 15.04.2016 and 15.02.2017 in 11 FHCs located in the center of Sivas province. Individuals; Information such as age, marital status, educational status, occupation, social security status, monthly income status were questioned. SF 36 (Short Form 36) was used to assess quality of life and BDI (Beck Depression Inventory) was used to determine depression status. Since the data were evaluated in the SPSS (ver 22.0) program and the parametric test assumptions were fulfilled, (Shapiro-Wilk) the significance test of the difference between two means in independent groups (student t), analysis of variance, Tukey test to find the group or groups that made a difference as a result of analysis of variance, counting. The chi-square test was used in the evaluation of the obtained data in 2*2 layouts and multi-well layouts. In our study, the mean age of the women was 31.2±9.3, 54.9% of them were married, 76.4% of them graduated from high school and above, and 27.4% of them worked in an income-generating job. Of the women, 23.7% have at least one chronic disease and 5.3% have a mental illness. 16.7% of women use cigarettes and 4.5% use alcohol. 52.1% stated that they did not exercise regularly, 29.7% did not eat regularly, 13.6% stated that they were exposed to any type of violence at least once. As the education level of women increases, their quality of life scores generally increase. It has been determined that the general health scores of working women are higher than those who do not work, the presence of chronic and mental illness decreases the quality of life scores, regular exercise increases the quality of life scores in all sub-dimensions, and exposure to violence in any way decreases the quality of life scores. To improve the quality of life of women; Efforts and incentives should be made to increase the education level of individuals, the rate of women to have income-generating jobs should be increased, and policies to increase income levels at individual and social level should be established and implemented.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akalın, A., & Arıkan, Ç. (2017). 15-49 yaş grubu kadınlarda aile içi şiddet sıklığı ve şiddetin depresyona etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 1–10.
- Altınel, T. (2008). Edirne Şehir Merkezindeki 15-49 Yaş Kadınlarda Ruhsal Durum ve Etkileyen Faktörler. Tıpta uzmanlık tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne, Türkiye.
- Altıntaş, E. Y. (2006). Panik bozuklukta Yaşam Kalitesi: 3 Aylık İzlem Çalışması. Tıpta uzmanlık tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye.
- Altıparmak, S., & Eser, E. (2007). 15-49 yaş grubu evli kadınlarda yaşam kalitesi. Aile ve Toplum Dergisi, 29–33.
- Aydemir, Ö. (2006). Sağlıkta yaşam kalitesinin klinik uygulamalarda kullanımı. Sağlıkta Birikim Dergisi, 1, 9–15.
- Aydın, P., Günay, T., Baydur, H., & Şimşek, H. (2012). İzmir’de yarı kentsel bir bölgede 45-59 yaş kadınlarda yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Tıp Araştırmaları Dergisi, 10, 88–93.
- Bilgel, N., & Orhan, H. (2006). Aile İci Siddet. In N. Bilge (Ed.), Aile Hekimliği’nde (pp. 643–655). Medikal Tıp Kitapevi.
- Çalıştır, B., Dereli, F., Ayan, H., & Cantürk, A. (2006). Muğla İl Merkezinde Yaşayan Yaşlı Bireylerin Yaşam Kalitelerinin İncelenmesi. Turkish Journal Of Geriatrics, 9, 30–33.
- Ceylan, B. (2010). Eskişehir Tepebaşı İlçesinde Yaşayan 40-59 Yaş Grubu Kadınlarda Menopozal Semptomlar ve Yaşam Kalitesi. Osmangazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- Eğicioğlu, H. (2008). Üreme Çağındaki Kadınlarda Premenstrual Sendromun Yaşam Kalitesine Etkisinin Araştırılması. Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- Eskin, M., Akoğlu, A., & Uygur, B. (2006). Ayaktan tedavi edilen psikiyatri hastalarında travmatik yaşam olayları ve sorun çözme becerileri: intihar davranışıyla ilişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi, 17(4), 266–275.
- Hisli, N. (1988). Beck Depresyon Envanterinin geçerliliği üzerine bir çalışma. Türk Psikoloji Dergisi, 6, 118–126. Koltarla, S. (2008). Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Sağlık Personelinin Yaşam Kalitesinin Araştırılması. Sağlık Bakanlığı Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği.
- Kösgeroğlu, N., Açıkgöz, A., & Ayrancı, Ü. (2004). Kadın sağlığı. Sağlık ve Toplum Dergisi, 14(3), 9–13.
- Kuş, C. (2008). İnfertilite Durumunda Kadınların Yaşam Kalitesi ve Algıladıkları Sosyal Desteğin Belirlenmesi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- McHorney, C. A., Ware Jr, J. E., & Raczek, A. E. (1993). The MOS 36-Item Short-Form Health Survey (SF-36). Medical Care, 31(3), 247–263. https://doi.org/10.1097/00005650-199303000-00006
- Özgüven, H. D., Soykan, Ç., & Haran, S. (2003). İntihar girişimlerinde sorun alanları ve tetikleyiciler. Kriz Dergisi, 11(1), 13–24. https://doi.org/10.1501/Kriz_0000000188
- Perim, A. (2007). Trakya üniversitesi Eğitim ve Uygulama Hastanesi’nde Çalışan Hemşirelerin Kaliteli Yaşam Algısının Belirlenmesi. Trakya Üniversitesi.
- Püllüm, E., & Algun, Z. (2012). Kadın mahkumlarda yaşam kalitesi ve dengenin değerlendirilmesi. Fizyoterapi Rehabilitasyon, 23, 119–124.
- Raosoft. (n.d.). Raosoft. http://www.raosoft.com/samplesize.html
- Sadıkoğlu, G. (2006). Aile Hekimliğinde kadınların ruh sağlığı. In N. Bilgel (Ed.), Aile hekimliği’nde (pp. 571–581). Medikal Tıp Kitapevi.
- Soyuer, F., Ünalan, D., & Öztürk, A. (2006). Kronik beyin damar hastalıklarında yaşam kalitesi ve etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 13, 157–163.
- Türmen, T. (2003). Toplumsal cinsiyet ve kadın sağlığı. In A. Akın (Ed.), Toplumsal cinsiyet, sağlık ve kadın’da. (pp. 3–16). Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
- Veyisoğlu, D. (2002). Dinlenme ve Bakımevinde Kalan Yaşlılarda Yaşam Kalitesi. Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Yardım, N. (2001). Cinsiyet; sağlık ve yoksulluk. Aktuel Tıp Dergisi, 6(1), 78–82.
- Yıldırım, M. (1989). Klinik Jinekoloji. Ankara.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 26 Nisan 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 |
