Üniversite Öğrencilerinin Sınav Dönemi Öncesi, Sırası ve Sonrasında Depresyon, Anksiyete ve Stres Durumu ile Beslenme Alışkanlıklarındaki Değişimin İncelenmesi
Öz
Amaç: Yeni bir ortam ve yaşam tarzına geçiş üniversite öğrencilerinde stres oluşturabilir. Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin sınav öncesi, sırası ve sonrasında stres durumu ile beslenme alışkanlıkları değişimi ve sınav döneminde stres ile beslenme alışkanlıklarındaki değişim arasında ilişki olup olmadığını incelemektir.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya, yaş ortalaması 20,1±2,0 yıl olan, %43,8’ü erkek ve %56,2.2sı kadın olmak üzere 80 öğrenci katılmıştır. Öğrencilere anket formu ile genel özellikleri, beslenme alışkanlıkları ve sınav zamanlarında beslenme alışkanlıklarında değişim olup olmadığı sorulmuştur. Ayrıca Depresyon, Anksiyete ve Stres Ölçeği (DASS-21) 3 kez (sınav öncesi, sırası ve sonrasında) uygulanarak stres durumları belirlenmiştir.
Bulgular: Çalışma sonuçlarına bakıldığında, öğrencilerin %62,5’i 1 sınıfta okumakta ve %48,8’i yurtta kalmaktadır. %65’i sağlıklı beslendiğini düşünmemekte ve genellikle 2-3 ana ve 1 ara öğün şeklinde beslenmektedirler. Öğrencilerin %91,3’ü öğün atlamaktadır ve öğün atlama sebebi ise iştahsızlık/ canı istememe (%47,9) ve zaman yetersizliği (%35,6) olarak belirtilmiştir. Öğrencilerin sınav dönemi öncesi, sırası ve sonrasında ölçülen DASS-21 skorlarına bakıldığında, öğrencilerin sınav döneminde sınav haftası öncesine ve sonrasına göre anksiyete, depresyon ve stres durumlarının ve ayrıca toplam DASS-21 skorlarının anlamlı derecede arttığı saptanmıştır (p<0,05). Ayrıca öğrencilerin %75’i (erkeklerde %68,6; kadınlarda %80,0) sınav döneminde beslenme alışkanlıklarının değiştiğini ve daha fazla şekerli ve yağlı besinler tükettiklerini belirtmişlerdir. Sınav döneminde DASS-21 gruplarına göre beslenme alışkanlıklarındaki değişim arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır (p>0,05).
Sonuç: Öğrencilerde stres besin seçimlerini etkileyebilmektedir. Hayatın her döneminde karşılaşabilecekleri stres durumlarında, öğrencilerin stresle başa çıkma, sağlıklı beslenme ve doğru besin seçimi konularında farkındalık kazandırılması gereklidir. İlerleyen yaşlarda kötü beslenme sonucunda görülebilecek hastalıkların önlenmesinde doğru beslenme alışkanlıklarının kazandırılması etkili olacaktır.
Anahtar Kelimeler
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ STRES BESLENME ALIŞKANLIKLARI DASS-21 ÖLÇEĞİ
Destekleyen Kurum
yok
Proje Numarası
yok
Teşekkür
Çalışmaya katılan tüm katılımcılara teşekkür ederiz.
Kaynakça
- 1. Filiz Tavlı, Ünsal G. Fabrika Çalışanlarının Stres Kaynakları ve Stresle Başa Çıkma Tutumlarının Değerlendirilmesi. JAREN. 2016;2(1):9-15.
- 2. Karagüvan MHÜ. Açık Kaygı Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği ile İlgili Bir Çalışma. MÜ Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 1999;11:203-18.
- 3. Aylin BAYINDIR GÜMÜŞ, Hülya YARDIMCI, KESER A. Sınava Hazırlanan Öğrencilerin Beslenme Durumlarının Kaygı Puanlarına Göre Değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2018;8(1):22-8.
- 4. Savcı M, Aysan F. ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE ALGILANAN STRES DÜZEYİ İLE STRESLE İLE BAŞAÇIKMA STRATEJİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. ULUSLARARASI TÜRK EĞİTİM BİLİMLERİ DERGİSİ. 2014:44-56.
- 5. Erözkan A. ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN SINAV KAYGISI VE BAŞAÇIKMA DAVRANIŞLARI. Muğla Üniversitesi SBE Dergisi. 2004;12:13-38.
- 6. ÜNAL SG. Duygusal Yeme ve Obezite. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2018;2(2):30-47.
- 7. Serin Y, Şanlıer N. Duygusal yeme, besin alımını etkileyen faktörler ve temel hemşirelik yaklaşımları. J Psychiatric Nurs 2018;9(2):135-46.
- 8. Yılmaz Ö, Boz H, Arslan A. Depresyon Anksiyete Stres Ölçeğinin (Dass 21) Türkçe Kısa Formunun Geçerlilik-Güvenilirlik Çalışması. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2017;2(2):78-91.
- 9. Üstün A, Bayar A. Üniversite Öğrencilerinin Depresyon, Anksiyete ve Stres Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 2015;4(1):384-90.
- 10. Akın A, Çetin B. Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği (DASÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Theory & Practice. 2007;7(1):241-68.
- 11. İmamoğlu EO, Gültekin YY. Önerilen Dengelenmiş Toplumsal Birey Modeli Işığında Üniversite Gençliğinin Sorunları: 1982-1992 Döneminde Yayınlanan Araştırmalara İlişkin Bir Değerlendirme, Yorum ve Öneriler. Türk Psikoloji Dergisi. 1993;30:27-41.
- 12. Çalışkan S, Aydoğan S, Işıklı B, Metintaş S, Yenilmez F, Yenilmez Ç. Üniversite Öğrencilerinde Algılanan Stres Düzeyi Ve İlişkili Olabilecek Faktörlerin Değerlendirilmesi. Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi. 2018;3(2):40-9.
- 13. AŞCi Ö, Hazar G, KiliÇ E, Korkmaz A. Üniversite Öğrencilerinde Stres Nedenlerinin ve Stresle Başa Çıkma Biçimlerinin Belirlenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi. 2015;2015(24).
- 14. Güleç M, Yabancı N, Göçgeldi E, Bakır B. Ankara'da iki kız öğrenci yurdunda kalan öğrencilerin beslenme alışkanlıkları. Gülhane Tıp Dergisi. 2008;50:102-9.
- 15. Avşar P, Kazan EE., G. P. ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BESLENME ALIŞKANLIKLARI İLE OBEZİTE VE KRONİK HASTALIKLARA İLİŞKİN RİSK FAKTÖRLERİNİN İNCELENMESİ. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik E- Dergisi. 2013;1(1):38-46.
- 16. Küçükkömürler S, Kurt N. Adölesanlarda Kafein Tüketimi (Caffeine Consumption in Adolescents). Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2018;6(3):111-24.
- 17. Fisunoğlu M, Besler HT. Çay ve sağlık ilişkisi. Ankara:Klasmat. 2008.
- 18. Demirtaş CY. Kafeinin rat karaciğerinde oksidan-antioksidan mekanizmalara etkisi. Uzmanlık Tezi, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara. 2009.
Investigation of The Change in Depression, Anxiety and Stress Situation and Nutritional Habits of University Students Before, During and After Exam Period
Öz
The transition to a new environment and lifestyle can create stress in university students. The aim of this study is to investigate whether there is a relationship between stress status and changes in nutritional habits during the exam period and also stress status and nutritional habits change in university students before, during and after the exam. 80 students, 43.8% of whom were male and 56.2% were female, whose average age was 20.1 ± 2.0 years. The students were asked about their general characteristics, nutritional habits, and whether there was any change in their nutritional habits at the time of the exam period. In addition, Depression, Anxiety and Stress Scale (DASS-21) were applied 3 times (before, during and after the exam) to determine stress situations. Considering the results of the study, 62.5% of the students study in class 1st and 48.8% of them stay in the dormitory. 65.0% do not think that they eat healthy and generally they consumed 2-3 main mealsand 1 snack. skip meals and reason of skipping is stated as anorexia / unwillingness (47.9%) and lack of time (35.6%). When the DASS-21 scores of the students measured before, during and after the exam period were examined, it was found that the students' anxiety, depression and stress status as well as the total DASS-21 scores increased significantly during the exam period (p <0.05). In addition, 75.0% of students (68.6% in men and 80.0% in women) stated that their eating habits changed during the exam period and that they consumed more sugary and fatty foods. No significant relation was found between the changes in dietary habits according to the DASS-21 groups during the exam period (p> 0.05). Stress can affect food choices in students. In situations of stress that they may encounter in every period of life, students should be created awareness on coping with stresshealthy nutrition and choosing the healthy food. Accurate eating habits will be effective in preventing diseases that can be seen as a result of malnutrition in next years
Anahtar Kelimeler
Proje Numarası
yok
Kaynakça
- 1. Filiz Tavlı, Ünsal G. Fabrika Çalışanlarının Stres Kaynakları ve Stresle Başa Çıkma Tutumlarının Değerlendirilmesi. JAREN. 2016;2(1):9-15.
- 2. Karagüvan MHÜ. Açık Kaygı Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği ile İlgili Bir Çalışma. MÜ Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 1999;11:203-18.
- 3. Aylin BAYINDIR GÜMÜŞ, Hülya YARDIMCI, KESER A. Sınava Hazırlanan Öğrencilerin Beslenme Durumlarının Kaygı Puanlarına Göre Değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2018;8(1):22-8.
- 4. Savcı M, Aysan F. ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE ALGILANAN STRES DÜZEYİ İLE STRESLE İLE BAŞAÇIKMA STRATEJİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. ULUSLARARASI TÜRK EĞİTİM BİLİMLERİ DERGİSİ. 2014:44-56.
- 5. Erözkan A. ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN SINAV KAYGISI VE BAŞAÇIKMA DAVRANIŞLARI. Muğla Üniversitesi SBE Dergisi. 2004;12:13-38.
- 6. ÜNAL SG. Duygusal Yeme ve Obezite. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2018;2(2):30-47.
- 7. Serin Y, Şanlıer N. Duygusal yeme, besin alımını etkileyen faktörler ve temel hemşirelik yaklaşımları. J Psychiatric Nurs 2018;9(2):135-46.
- 8. Yılmaz Ö, Boz H, Arslan A. Depresyon Anksiyete Stres Ölçeğinin (Dass 21) Türkçe Kısa Formunun Geçerlilik-Güvenilirlik Çalışması. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2017;2(2):78-91.
- 9. Üstün A, Bayar A. Üniversite Öğrencilerinin Depresyon, Anksiyete ve Stres Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 2015;4(1):384-90.
- 10. Akın A, Çetin B. Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği (DASÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational Sciences: Theory & Practice. 2007;7(1):241-68.
- 11. İmamoğlu EO, Gültekin YY. Önerilen Dengelenmiş Toplumsal Birey Modeli Işığında Üniversite Gençliğinin Sorunları: 1982-1992 Döneminde Yayınlanan Araştırmalara İlişkin Bir Değerlendirme, Yorum ve Öneriler. Türk Psikoloji Dergisi. 1993;30:27-41.
- 12. Çalışkan S, Aydoğan S, Işıklı B, Metintaş S, Yenilmez F, Yenilmez Ç. Üniversite Öğrencilerinde Algılanan Stres Düzeyi Ve İlişkili Olabilecek Faktörlerin Değerlendirilmesi. Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi. 2018;3(2):40-9.
- 13. AŞCi Ö, Hazar G, KiliÇ E, Korkmaz A. Üniversite Öğrencilerinde Stres Nedenlerinin ve Stresle Başa Çıkma Biçimlerinin Belirlenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi. 2015;2015(24).
- 14. Güleç M, Yabancı N, Göçgeldi E, Bakır B. Ankara'da iki kız öğrenci yurdunda kalan öğrencilerin beslenme alışkanlıkları. Gülhane Tıp Dergisi. 2008;50:102-9.
- 15. Avşar P, Kazan EE., G. P. ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BESLENME ALIŞKANLIKLARI İLE OBEZİTE VE KRONİK HASTALIKLARA İLİŞKİN RİSK FAKTÖRLERİNİN İNCELENMESİ. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik E- Dergisi. 2013;1(1):38-46.
- 16. Küçükkömürler S, Kurt N. Adölesanlarda Kafein Tüketimi (Caffeine Consumption in Adolescents). Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2018;6(3):111-24.
- 17. Fisunoğlu M, Besler HT. Çay ve sağlık ilişkisi. Ankara:Klasmat. 2008.
- 18. Demirtaş CY. Kafeinin rat karaciğerinde oksidan-antioksidan mekanizmalara etkisi. Uzmanlık Tezi, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara. 2009.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | yok |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020Cilt: 5 Sayı: 3 |
