Öz
Giriş ve Amaç: Kronik ruhsal hastalığı olan bireylerin aile işlevlerini belirlemek, bakımverenlerin gereksinimlerini belirlemek ve uygun müdahaleleri planlayabilmek için önemlidir. Araştırma, bir Toplum Ruh Sağlığı Merkezi’nden hizmet alan psikiyatri hastalarının aile işlevlerinin değerlendirilmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma, Türkiye’nin ege bölgesinde bir toplum ruh sağlığı merkezinde analitik ve kesitsel olarak yapılmıştır. Araştırma, 2018 Ekim- 2019 Şubat aylarında gerçekleştirilmiştir. Araştırmacılar tarafından ulaşılabilirlik göz önüne alınarak evrenin %20’si olan 52 hasta yakını çalışmanın örneklem grubunu oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, aile üyelerine “Aile Tanıtım Formu” ile aile işlevlerinin ne derecede yerine getirilebildiğini belirleyip sorun alanlarını ortaya çıkaran bir ölçüm aracı olan “Aile Değerlendirme Ölçeği” kullanılmıştır. Bulgular: Psikiyatrik tanılı bireylere 20 yıl ve üzeri bakım veren ailelerde aile işlevselliği arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu ve Aile Değerlendirme Ölçeği toplam puanı ile “roller, duygusal tepki, ilgi gösterme, davranış kontrolü ve genel fonksiyonlar” alt boyutları arasında çok ileri düzeyde pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Sonuç ve Öneriler: Çalışmadan elde edilen bulgular ışığında psikiyatrik tanılı hastalara bakım verenlerde aile işlevlerini desteklemek için bakım vermekte olan kişilerin hastalık ve aile işlevleri hakkında eğitilmesi, aile içi iletişim becerilerine, rollere ilişkin ve davranış kontrolüne yönelik planlamaların yapılması ve danışmanlık verilmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Akıl Sağlığı Servisleri Toplum Toplum Akıl Sağlığı Merkezleri
Destekleyen Kurum
-
Proje Numarası
-
Teşekkür
-
Kaynakça
- Alataş G, Kahiloğulları AK., Yanık, M. (2011). Ulusal ruh sağlığı eylem planı 2011- 2023. Ankara.
- Buldukoğlu K, Bademli K, Karakaya D, Göral G, Keser İ. (2011). Ruhsal hastalığı olan ebeveynle yaşamak. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 3:683–703.
- Bulut I. (1990). Aile değerlendirme ölçeği el kitabı. Ankara: Özgüzeliş Matbaası, s: 6-8.
- Çuhadar D, Savas HA, Unal A, Gokpinar F. (2015). Family functionality and coping attitudes of patients with bipolar disorder. Journal Of Religion & Health 54:1731-1746.
- Danacı AE, Karaca N, Deveci A. (2005). Şizofreni hastalarında aile işlevselliği ile sosyal işlevsellik arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Türkiye’ de Psikiyatri 7(3):103-108.
- Deniz H, İlnem C, Yener F. (1998). Şizofren bireyin algıladığı duygu dışavurum düzeyinin relapsla ve aile işlevleriyle ilişkisi. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 11(3), 5-15.
- Duman ZÇ, Bademli K. (2013). Kronik psikiyatri hastalarının aileleri: sistematik bir inceleme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 5:78–94.
- Epstein NB, Baldwin LM, Bishop DS. (1983). The McMaster family assessment device, Journal of Marital and Family Therapy 9:171-180.
- Fisher L, Weihs K. (2000). Can addressing family relationships improve outcomes in chronic disease? Report of the National Working Group on Family-Based Interventions in Chronic Disease. J Family Practice 49:561-566.
- Ghamari, M. (2012). Family function and depression, anxiety, and somatization among college students. Int. J. Acad. Res. Business Soc. Sci 2;101-105.
- Giddens A. (1997). Sociology. 3rd edition. Cambridge UK: Polity Press, 1997.
- Gülseren L, Coşkun S, Gülseren Ş, Kültür S. (1992). Şizofreni ve bipolar bozukluk tanısı konan hastalar ile ailelerinde aile işlevleri üzerine karşılaştırmalı bir çalışma. 3P Dergisi 7:23-32.
- Gültekin BK. (2010). Ruhsal bozuklukların önlenmesi: kavramsal çerçeve ve sınıflandırma. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2:583–94.
- Kabasakal C. (2012). Çocuk psikiyatri polikliniğine ilk başvuran ailelerin aile işlevselliği ve çocuk yetiştirme tutumları (Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi, İstanbul.
- Köroğlu A, Hocaoğlu Ç. (2019). Şizofrenide aile yükü, aile işlevleri ve başa çıkma tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ortadoğu Tıp Dergisi 11(3), 294-302.
- Leff J, Kuipers L, Berkowitz RA. (1982). Controlled trial of social intervention in the families of schizophrenic patients. Br. J Psychiatry 141:121-134.
- Lewis JM, Beavers WR, Gossett JT, Phillips VA. (1989). No single thread:psychological health in family systems. 2. Basım. Brunner/Mazel Publishing.
- Liberman RP. (2008). Yetiyitiminden iyileşmeye. Psikiyatrik İyileştirim El Kitabı. American Psychiatric Publishing, Inc. Washington DC, (Çev. ed. Yıldız, M). Türkiye Sosyal Psikiyatri Derneği, Ankara, s: 278-310.
- Magliano L, Fiorillo A, Malangone C, De Rosa C, Maj M. (2006). Patient functioning and family burden in a controlled, real-world trial of family psychoeducation for schizophrenia. Psychiatr Serv 57:1784–91.
- Macleod SH, Elliott L, Brown R. (2011). What support can community mental health nurses deliver to carers of people diagnosed with schizophrenia? Findings from a review of the literature. Int J Nurs Stud 48: 100–20.
- Nichols, MP., Schwartz, RC. (2004). Family therapy: concepts and methods. 2nd ed. Boston: Allyn and Bacon Inc.
- Saeki T, Asukai N, Miyake Y, Miguchi M, Yamawaki S. (2002). Characteristics of family functioning in patients with endogenous monopolar depression. Hiroshima J Med Sci, 51: 55-62.
- Taktak Ş, Erkıran M, Karşıdağ Ç, Özeren M, Alpay N. (2000). Şizofren olgularda aile işlevselliğinin algılanması, sosyodemografik ve klinik özelliklerle ilişkisi üzerine bir çalışma. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 13(4):196-203.
- Tel H, Saraç B, Günaydın Y, Medik K, Doğan S. (2010). Psikiyatrik hastalık tanılı primer bakım vericilerinin sosyal destek durumunun belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 1:103–7.
- Ünal S, Kaya B, Çekem B. (2004). Şizofreni, İki uçlu duygudurum bozukluğu ve epilepsi hastalarında aile işlevlerinin karşılaştırılması. Türk Psikiyatri Dergisi 15(4):291-299.
- Weinstock LM, Wenze SJ, Munroe MK, Miller IW. (2013). Concordance between patient and family reports of family functioning in bipolar i disorder and major depressive disorder. The Journal of Nervous and Mental Disease 201: 377-83.
- Wood BL. (1993). Beyond the "psychosomatic family": A biobehavioral family model of pediatric illness. Family Process, 32:261-278.
- Yıldırım FG. (2014). Psikiyatri hastalarına bakım verenlerin ruhsal durumları ve bakım yükünün değerlendirilmesi. [Yüksek lisans tezi] Haliç Üniversitesi, İstanbul.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | - |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020Cilt: 5 Sayı: 3 |
