Öz
İlk yardım uygulamalarının doğru, etkili, sistematik ve hızlı şekilde yapılmasının önemi sağlık profesyonelleri tarafından sürekli vurgulanmaktadır. Toplumda ilk yardım bilgi ve becerilerinin artırılmasına yönelik yasal düzenlemelere rağmen, ilk yardım uygulamaları konusunda bilgi, beceri ve farkındalığın yetersiz olduğu görülmektedir. İlk yardım gerektiren olaylarda yapılan yanlışlıklar, yetersizlikler ve hatta kazazedenin durumunu daha da kötüleştiren uygulamaların varlığına gerek medya gerekse güncel olaylarda şahit olunmaktadır. Gelişen teknoloji ve değişen bilimsel veri sonuçlarıyla birlikte ilk yardım uygulama ve yöntemlerinde değişiklikler olmakta, bu değişiklikler ilgili mevzuatta yer alarak, eğiticilerin ve uygulayıcıların bilgisine sunulmaktadır. Teknoloji ile doğru bilgiye ulaşmanın yolu kolaylaşmış olsa da diğer taraftan yanlış veri kaynaklarının kullanılması sonucu toplum tarafından uygulama hatalarının artmasıyla da yüz yüze kalınmaktadır. Bu bağlamda var olan ilk yardım bilgileri ve değişiklikler konusunda toplumu eğitmek, bilinçlendirmek ve eğitimlerin devamlılığını sürdürmek konunun temelini oluşturmaktadır. Bu çalışmada; toplumda sıklıkla karşılaşılan, yaşamı tehdit eden durumlarda temel yaşam desteği ve ilk yardım uygulamalarına güncel bilgilerle sistematik bir bakış amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. TÜİK (2020).Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (tuik.gov.tr) Erişim tarihi:29.06.2022.
- 2. Zideman, D. A., De Buck, E. D., Singletary, E. M., Cassan, P., Chalkias, A. F., Evans, T. R., & Vandekerckhove, P. G. (2015). European resuscitation council guidelines for resuscitation 2015 section 9. first aid. Resuscitation, 95, 278-287.
- 3. Lloyd-Jones, D., Adams, R. J., Brown, T. M., Carnethon, M., Dai, S., ... & Wylie-Rosett, J. (2010). Heart disease and stroke statistics—2010 update: a report from the American Heart Association. Circulation, 121(7), e46-e215.
- 4. Rea, T. D., Cook, A. J., Stiell, I. G., Powell, J., Bigham, B., Callaway, C. W., ... & Resuscitation Outcomes Consortium Investigators. (2010). Predicting survival after out-of-hospital cardiac arrest: role of the Utstein data elements. Annals of emergency medicine, 55(3), 249-257.
- 5. Nichol, .G., Thomas, E., Callaway, C. W., Hedges, J., Powell, J. L., Aufderheide, T. P., ... & Stiell, I. (2008). Regional variation in out-of-hospital cardiac arrest incidence and outcome. Jama, 300(12), 1423-1431.
- 6. Nadkarni, V. M., Larkin, G. L., Peberdy, M. A., Carey, S. M., Kaye, W., Mancini, M. E., ... & National Registry of Cardiopulmonary Resuscitation Investigators. (2006). First documented rhythm and clinical outcome from in-hospital cardiac arrest among children and adults. Jama, 295(1), 50-57.
- 7. Hodgetts, T. J., Kenward, G., Vlackonikolis, I., Payne, S., Castle, N., Crouch, R., ... & Shaikh, L. (2002). Incidence, location and reasons for avoidable in-hospital cardiac arrest in a district general hospital. Resuscitation, 54(2), 115-123.
- 8. Chan, P. S., Jain, R., Nallmothu, B. K., Berg, R. A., & Sasson, C. (2010). Rapid response teams: a systematic review and meta-analysis. Archives of internal medicine, 170(1), 18-26.
- 9. Rea, T. D., Helbock, M., Perry, S., Garcia, M., Cloyd, D., Becker, L., & Eisenberg, M. (2006). Increasing use of cardiopulmonary resuscitation during out-of-hospital ventricular fibrillation arrest: survival implications of guideline changes. Circulation, 114(25), 2760-2765.
- 10. Hinchey, P. R., Myers, J. B., Lewis, R., De Maio, V. J., Reyer, E., Licatese, D., ... & Capital County Research Consortium. (2010). Improved out-of-hospital cardiac arrest survival after the sequential implementation of 2005 AHA guidelines for compressions, ventilations, and induced hypothermia: the Wake County experience. Annals of emergency medicine, 56(4), 348-357.
- 11. AHA Klavuzu (2012) AHA 2012| tctmd.com Erişim Tarihi:29.06.2022
- 12. İlk YardımYönetmeliği (2015) https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/07/20150729-2.htm Erişim Tarihi: 15.06.2022
- 13. Bumin, M. A., & Ayoğlu, F. (1996). Kazalarda İlk Yardım Ve Acil Bakım Hizmetlerinin Önemi. Sürekli Tıp Eğitim Dergisi, Türk Tabipleri Birliği Yayını, 5, 380-3.
- 14. Temel, E., Şahin, B., Gezer, N., & Rahşan, Ç. A. M. (2018). Üniversite öğrencilerinin temel ilkyardım uygulamalarına ilişkin bilgi düzeyleri. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 1(3), 34-38.
- 15. Singletary, E. M., Zideman, D. A., Bendall, J. C., Berry, D. C., Borra, V., Carlson, J. N., ... & Woodin, J. A. (2020). 2020 international consensus on first aid science with treatment recommendations. Circulation, 142(16_suppl_1), S284-S334.
- 16. Singletary, E. M., Charlton, N. P., Epstein, J. L., Ferguson, J. D., Jensen, J. L., MacPherson, A. I., ... & Zideman, D. A. (2015). Part 15: first aid: 2015 American Heart Association and American Red Cross guidelines update for first aid. Circulation, 132(18_suppl_2), S574-S589.
- 17. Zarisfi, F., Pek, J. H., Oh, J. H. H., Loke, J. H., & Lim, S. H. (2021). Singapore First Aid Guidelines 2021. Singapore Medical Journal, 62(8), 427.
- 18. TC. Sağlık Bakanlığı (2015) Temel İlk Yardım Uygulamaları Eğitim Kitabı
- 19. Klein TA, Tadi P.EMS Sahne Güvenliği. StatPearls [İnternet]. 2021; Treasure Island, FL StatPearls Yayıncılık
- 20. T.C. İçişleri Bakanlığı Acil Çağrı Merkezi https://www.icisleri.gov.tr/illeridaresi/112-acil-agri-merkezleri-projesi. Erişim Tarihi:29.06.2022
- 21. Bizat, E. (2010). Lise öğrencilerinin ilk yardım temel uygulamaları ile ilgili bilgi ve deneyimlerinin değerlendirilmesi (Master's thesis, Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
- 22. Olasveengen, T. M., Semeraro, F., Ristagno, G., Castren, M., Handley, A., Kuzovlev, A., ... & Perkins, G. D. (2021). European resuscitation council guidelines 2021: basic life support. Resuscitation, 161, 98-114.
- 23. AHA Klavuzu (2020) AHA 2020 | tctmd.com Erişim tarihi:29.06.2022
- 24. TYD ve OED Kılavuzu, European resuscitation council guidelines, (ERC)2015. Erişim Tarihi:20.6.2022
Öz
The importance of conducting first aid practices correctly, effectively, systematically and quickly is constantly emphasized by health professionals. Despite the legal regulations aimed at increasing first aid knowledge and skills in the community, it seems that knowledge, skills and awareness of first aid practices are insufficient. Malpractice, inadequacies and even practices that worsen the casualty's condition in incidents requiring first aid are witnessed both in the media and in current events. With the developing technology and changing scientific data results, there are changes in first aid practices and methods, these changes are included in the relevant legislation and presented to the information of trainers and practitioners. Although the way to get the right information has become easier with technology, on the other hand, as a result of the use of incorrect data sources, application errors by society are also faced with an increase. In this context, educating the society about the existing first aid information and changes, raising awareness and maintaining the continuity of trainings are the basis of the subject. In this study; a systematic look at the basic life support and first aid practices in life-threatening situations that are often encountered in society with up-to-date information is aimed.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. TÜİK (2020).Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (tuik.gov.tr) Erişim tarihi:29.06.2022.
- 2. Zideman, D. A., De Buck, E. D., Singletary, E. M., Cassan, P., Chalkias, A. F., Evans, T. R., & Vandekerckhove, P. G. (2015). European resuscitation council guidelines for resuscitation 2015 section 9. first aid. Resuscitation, 95, 278-287.
- 3. Lloyd-Jones, D., Adams, R. J., Brown, T. M., Carnethon, M., Dai, S., ... & Wylie-Rosett, J. (2010). Heart disease and stroke statistics—2010 update: a report from the American Heart Association. Circulation, 121(7), e46-e215.
- 4. Rea, T. D., Cook, A. J., Stiell, I. G., Powell, J., Bigham, B., Callaway, C. W., ... & Resuscitation Outcomes Consortium Investigators. (2010). Predicting survival after out-of-hospital cardiac arrest: role of the Utstein data elements. Annals of emergency medicine, 55(3), 249-257.
- 5. Nichol, .G., Thomas, E., Callaway, C. W., Hedges, J., Powell, J. L., Aufderheide, T. P., ... & Stiell, I. (2008). Regional variation in out-of-hospital cardiac arrest incidence and outcome. Jama, 300(12), 1423-1431.
- 6. Nadkarni, V. M., Larkin, G. L., Peberdy, M. A., Carey, S. M., Kaye, W., Mancini, M. E., ... & National Registry of Cardiopulmonary Resuscitation Investigators. (2006). First documented rhythm and clinical outcome from in-hospital cardiac arrest among children and adults. Jama, 295(1), 50-57.
- 7. Hodgetts, T. J., Kenward, G., Vlackonikolis, I., Payne, S., Castle, N., Crouch, R., ... & Shaikh, L. (2002). Incidence, location and reasons for avoidable in-hospital cardiac arrest in a district general hospital. Resuscitation, 54(2), 115-123.
- 8. Chan, P. S., Jain, R., Nallmothu, B. K., Berg, R. A., & Sasson, C. (2010). Rapid response teams: a systematic review and meta-analysis. Archives of internal medicine, 170(1), 18-26.
- 9. Rea, T. D., Helbock, M., Perry, S., Garcia, M., Cloyd, D., Becker, L., & Eisenberg, M. (2006). Increasing use of cardiopulmonary resuscitation during out-of-hospital ventricular fibrillation arrest: survival implications of guideline changes. Circulation, 114(25), 2760-2765.
- 10. Hinchey, P. R., Myers, J. B., Lewis, R., De Maio, V. J., Reyer, E., Licatese, D., ... & Capital County Research Consortium. (2010). Improved out-of-hospital cardiac arrest survival after the sequential implementation of 2005 AHA guidelines for compressions, ventilations, and induced hypothermia: the Wake County experience. Annals of emergency medicine, 56(4), 348-357.
- 11. AHA Klavuzu (2012) AHA 2012| tctmd.com Erişim Tarihi:29.06.2022
- 12. İlk YardımYönetmeliği (2015) https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/07/20150729-2.htm Erişim Tarihi: 15.06.2022
- 13. Bumin, M. A., & Ayoğlu, F. (1996). Kazalarda İlk Yardım Ve Acil Bakım Hizmetlerinin Önemi. Sürekli Tıp Eğitim Dergisi, Türk Tabipleri Birliği Yayını, 5, 380-3.
- 14. Temel, E., Şahin, B., Gezer, N., & Rahşan, Ç. A. M. (2018). Üniversite öğrencilerinin temel ilkyardım uygulamalarına ilişkin bilgi düzeyleri. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 1(3), 34-38.
- 15. Singletary, E. M., Zideman, D. A., Bendall, J. C., Berry, D. C., Borra, V., Carlson, J. N., ... & Woodin, J. A. (2020). 2020 international consensus on first aid science with treatment recommendations. Circulation, 142(16_suppl_1), S284-S334.
- 16. Singletary, E. M., Charlton, N. P., Epstein, J. L., Ferguson, J. D., Jensen, J. L., MacPherson, A. I., ... & Zideman, D. A. (2015). Part 15: first aid: 2015 American Heart Association and American Red Cross guidelines update for first aid. Circulation, 132(18_suppl_2), S574-S589.
- 17. Zarisfi, F., Pek, J. H., Oh, J. H. H., Loke, J. H., & Lim, S. H. (2021). Singapore First Aid Guidelines 2021. Singapore Medical Journal, 62(8), 427.
- 18. TC. Sağlık Bakanlığı (2015) Temel İlk Yardım Uygulamaları Eğitim Kitabı
- 19. Klein TA, Tadi P.EMS Sahne Güvenliği. StatPearls [İnternet]. 2021; Treasure Island, FL StatPearls Yayıncılık
- 20. T.C. İçişleri Bakanlığı Acil Çağrı Merkezi https://www.icisleri.gov.tr/illeridaresi/112-acil-agri-merkezleri-projesi. Erişim Tarihi:29.06.2022
- 21. Bizat, E. (2010). Lise öğrencilerinin ilk yardım temel uygulamaları ile ilgili bilgi ve deneyimlerinin değerlendirilmesi (Master's thesis, Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
- 22. Olasveengen, T. M., Semeraro, F., Ristagno, G., Castren, M., Handley, A., Kuzovlev, A., ... & Perkins, G. D. (2021). European resuscitation council guidelines 2021: basic life support. Resuscitation, 161, 98-114.
- 23. AHA Klavuzu (2020) AHA 2020 | tctmd.com Erişim tarihi:29.06.2022
- 24. TYD ve OED Kılavuzu, European resuscitation council guidelines, (ERC)2015. Erişim Tarihi:20.6.2022
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Derleme |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 22 Aralık 2022 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022Cilt: 7 Sayı: 3 |
