İşletme Bilimi Dergisi

Öz

Bu çalışmada ISO 14001 çevre yönetim sistemi (ÇYS) ve OHSAS 18001 iş
sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi (İSGYS) belgelerine sahip olan
firmalarda önleme maliyetlerindeki yönelimlerine bağlı olarak çalışan
memnuniyeti algılarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Türkiye’de
faaliyet gösteren ISO 14001 ve OHSAS 18001 belgeli 148 firmadan veri
toplanmıştır. Firmaların kazaları en aza indirmek için yaptıkları önleme
maliyetleri verileri tanımlayıcı istatistik yöntemiyle ve çalışan memnuniyeti
algıları ise Tek-Örnek t-Testi (t=3.25) yöntemiyle analiz edilmiştir. Bulgular,
katılımcı firmaların kazaları önleme hususunda İSG yönetim sistemi ve
yasal şartları tam sağlayacak kadar harcama yaptıklarını ve buna bağlı
olarak çalışan memnuniyeti algısını ölçmek üzere hazırlanan beş sorunun
dördünde olumlu tutuma sahip olduklarını ortaya koymuştur. Katılımcı
firmaların karakteristik özellikleri dikkate alındığında ise büyük ölçekli
(çalışan sayısı 250’den fazla) ve beş yıldan fazla süredir bu yönetim
sistemlerinin uyguladığını belirten firmaların diğerlerine nazaran açık ara
çevre ve iş sağlığı ve güvenliğine yatırım yaptıkları ve çalışan
memnuniyetinde de daha fazla olumlu sonuç aldıkları bulunmuştur. Bu
çalışma sonucunda, ÇYS ve İSGYS uygulamalarına yatırım yapan
firmalarda firma performansına olumlu etkisi olan çalışan
memnuniyetinde iyileşme sağlandığına dair yeterli kanıtlar sağlanmıştır.