Doğum Sonu Dönemde Kadının Değişen Rollerine Uyum Sürecinde Evde Bakım Hizmetlerinin Rolü Doğum Sonu Dönem ve Kadın Rolleri
Öz
Evde bakım, kişinin kendi yerleşim yerinde sağlığını koruma, sürdürme, iyileştirme ve kişinin
bağımsız rollerini yükseltmeyi amaçlayan, sağlık profesyonelleri tarafından sunulan bir hizmet türüdür.
Tüm dünyada yaygın olarak gerçekleştirilen postpartum erken taburculuk sonrası evde bakım programları
ile doğum sonu dönem komplikasyon, morbidite oranlarını en aza indirmeyi planlanmaktadır. Dünyada
ve ülkemizde 1950’ li yıllardan bu güne yapılan çalışmalar, doğum sonu erken taburculuğun planlı ev
ziyaretleriyle desteklendiğinde anne- çocuk sağlığı açısından avantajlarını desteklemektedir. Türkiye
2018 Nüfus ve Sağlık Araştırması verilerine göre Türkiye’de doğum sonrası kadınların %79’u, yeni
doğanların %68’inin postpartum ilk iki gün bakım aldığı bildirilmiştir. Veriler doğrultusunda evde bakım
hizmetlerinin öneminin ve her alanda evde bakım ihtiyaçlarının arttığı görülmektedir. Toplumsal olarak
düzenleyici rollerin kadına, belirleyici rollerin ise erkeğe verildiğini görmekteyiz. Fakat kadının çalışma
hayatına girmesi, teknolojinin yaygınlaşması ve çekirdek aileye dönüş gibi faktörlere bağlı olarak aile
yapılarında değişimler meydana gelmektedir. Bunun sonucunda kadının ve erkeğin rollerinde de
değişimler yaşanmaktadır. Örneğin erkeğin çocuk bakımına katılımı, kadının çalışmaya devam etmesi,
ev işlerinde erkeğin daha aktif rol alması ya da kadının belirleyici rollerde aktif olması sayılabilir. Bu
çalışma ile kadınların doğum sonu süreçte değişen rollerine uyumunu arttırma ve aile üyelerinin kadına
emosyonel ve bütüncül yaklaşmasını sağlayarak postpartum dönemin sağlıklı bir şekilde geçirilmesi
amaçlanmaktadır. Sonuç olarak, doğum sonrasında bakımın sürekliliğinin sağlanması için evde bakım
hizmetlerinin düzenli aralıklarla verilmesini sağlayacak sağlık hizmetlerinin planlanması ve uygulanması
kadın, bebek ve aile için oldukça önemlidir. Doğum sonu dönemde annelik rolü, bakım verici rolü gibi
değişen rollere adaptasyon için evde bakım programlarının bilimsel verilerle birlikte güncellenmesi,
alanında yetkin kişiler tarafından ev ziyaretleri ile birlikte bakım ve desteğin sağlanması gerekmektedir
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aslan, E. (2015). Normal Lohusalık Süreci ve Bakım. In N. K. Beji (Ed.), Kadın Sağlığı ve Hastalıkları (1. Basım, p. 356). Nobel Tıp Kitapevi.
- Beydağ, K. D. (2007). Doğum Sonu Dönemde Anneliğe Uyum ve Hemşirenin Rolü. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(6), 479–484. www.korhek.org
- Cüceloğlu, D. (2016). Geliştiren Anne- Baba. Remzi Kitapevi.
- Ekşi, Z. (2019). Doğum Sonu Dönem. In H. A. ÖZKAN (Ed.), Hemşirelik ve Ebelik İçin Kadın Sağlığı ve Hastalıkları (pp. 493–534).
- İnam, Ümran Yeşiltepe Oskay, Ö. (2020). Doğum Sonu Dönemde Evde Bakım ve Perinatoloji Hemşiresinin Gelişen Rolleri. Journal of Health Services and Education, 4(2), 32–38. https://doi.org/10.29228/JOHSE.1
- Ligita, T. (2017). Home Care Nurses’ Roles in Enhancing Quality of Nursing Care for Patients At Home: a Phenomenological Study. Belitung Nursing Journal, 3(4), 345–351. https://doi.org/10.33546/bnj.90
- Luis, J., & Pascual, G. (2016). and the postpartum period Sexuality and pregnancy : the sexual role assigned to women during pregnancy and the postpartum period Gonzalo Melgar de Corral. December.
- Milani, H., Amiri, P., Mohseny, M., Abadi, A., Vaziri, S., & Vejdani, M. (2017). Postpartum home care and its effects on mothers’ health: A clinical trial. Journal of Research in Medical Sciences, 22(1), 96. https://doi.org/10.4103/jrms.JRMS_319_17
- Özdemir, R., & Karaçalı, M. (2019). Karabük ili Safranbolu ilçesinde doğum sonu bakım hizmetlerinin kapsamı ve hizmet kullanımının belirleyicileri. Ege Tıp Dergisi, 351–362. https://doi.org/10.19161/etd.661130
- Özel, F. S., Söylevi, S., Yılmaz, Ş., & Akman, G. (2021). Toplumsal Cinsiyetin Gebelik, Doğum Ve Doğum Sonu Dönemde Kadın Sağlığına Etkisi. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi. https://doi.org/10.47115/jshs.971559
- TNSA. (2019). 2018 Nüfus ve Sağlık Araştırması, Temel Bulgular. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2018/rapor/20. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2018/rapor/2018_TNSA_Ozet_Rapor.pdf Son erişim: 27.11.2019
- Toprak, F. Ü., Turan, Z., & Erenel, A. Ş. (2017). Doğum Sonu Erken Dönem Hemşirelik Uygulamalarında Güncel Yaklaşımlar. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 96–103. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumussagbil/issue/32272/359566
- Ümran Küçükgöz Güleç. (2014). Puerperium. In C. Demir & Ü. K. Güleç (Eds.), Eylem& Doğum (6.Baskı, p. 706). Akademisyen Tıp Kitapevi. Yavuzer, H. (2014). Ana- Baba ve Çocuk. Remzi Kitapevi.
- Yılmaz Esencan, T., & Şimşek, Ç. (2017). Doğum Sonu Dönemde Hemşirelik Bakımı. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 48(4). https://doi.org/10.16948/zktipb.267263
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Derlemeler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 29 Haziran 2022 |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Temmuz 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 29 Nisan 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 2 Sayı: 1 |