Salgın Dönemi Sağlık Hizmetlerinde Özgecilik (Diğerkâmlık)

Belgin Varol Bayrak; Hilmi Ataseven

Review

Salgın Dönemi Sağlık Hizmetlerinde Özgecilik (Diğerkâmlık)

Year 2020, Volume: 5 Issue: 2, 101 - 108, 10.09.2020

Belgin Varol Bayrak , Hilmi Ataseven

Abstract

2019 yılının sonunda Çin’de ortaya çıkan ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak ilan edilen COVID-19 enfeksiyonu tüm dünyayı etkilemiştir. Pandemi sürecinde sağlık personeli, doğrulanmış ve olası COVID-19 vakaları ile yakın temas içinde çalışmıştır. Bu dönemde sağlık personelinin kişisel yarar gözetmeksizin bu hastalara yardım ettiği, bulaşma riski en yüksek olan sağlık uygulamalarını yaptıkları görülmektedir. Ayrıca sağlık personeli profesyonel rollerinin dışında birçok davranışı gerçekleştirmiştir. Özgeci davranış olarak değerlendirilen bu davranışların salgınla mücadelede önemli bir yeri olmuştur. Bu doğrultuda bu derlemede özgecilik kavramı ve salgın döneminde sağlık hizmetlerinde özgeci davranışın önemi tartışılmıştır.

Keywords

COVID-19, salgın, özgecilik, diğerkâmlık, sağlık hizmetleri

References

1. Altuner İ. (2015). Hipokrat yemini. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 7:01-07.
2. APTA (2010). Code of ethics for the physical therapist. https://wpta.org/pdfs/ethics/PT%20Code%20of%20Ethics.pdf Erişim Tarihi: 01.07.2020
3. Arpacı P, Özmen D (2014). Hemşirelik öğrencilerinin özgecilik ve empatik eğilim düzeyleri ve aralarındaki ilişki. Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi;11 (3): 51-57.
4. Aydın E, Ersoy N (1995). Tıp Etiği İlkeleri. T Klin J Med Ethics. 2-3:48-52.
5. Batson CD. (2011). Altruism in humans. Oxford, New York.
6. Bölüktaş RP, Özer Z, Yıldırım D (2018). Uluslararası hemşirelik and’ının mesleki değerler açısından incelenmesi. Çekmece İZÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 6(13):83 – 98.
7. Çağrıcı M (2000a). “İnfak”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul. Sf: 289-290
8. Çağrıcı M (2000b). “Îsâr”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul. Sf: 490-491
9. Düzgüner S (2019). Pro-sosyal davranışlarda diğerkâmlığın (özgecilik) tanımı ve konumu. Bilimname. 4: 351-373.
10. Encyclopedia Britannica (2020). Altruism. https://www.britannica.com/topic/altruism-ethics Erişim Tarihi: 01.07.2020.
11. Eyice S (1975). Bertrandon de la Broquiere ve Seyahatnamesi (1432-1433). İslam Tetkikleri Enstitüsü Dergisi. 6:1-2. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/13083 12. Feldman MD (2017). Altruism and medical practice. J Gen Intern Med. 32(7): 719–720.
13. Fung C. (1988). Is altruism a vice? JAMA; 260(17):2509.
14. Freedman JL, Sears DO, Carlsmith JM (1976). Sosyal Psikoloji, Çev. Ali Dönmez, Ankara: İmge Yay. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/518/6478.pdf Erişim Tarihi: 01.07.2020
15. International Council of Nurses (2012). The ICN code of ethics for nurses. https://www.icn.ch/sites/default/files/inline-files/2012_ICN_Codeofethicsfornurses_%20eng.pdf Erişim Tarihi: 01/07/2020
16. Johnson M, Haigh C, Yates-Bolton N (2007). Valuing of altruism and honesty in nursing students: two decade replication study.
17. Jones R (2002). Understanding medical altruism is important in workforce planning. MJ;324:624. https://www.bmj.com/content/324/7338/624.full
18. Koh D, Lim MK, Chia SE, Ko SM, Qian F, Ng V et al. (2005). Risk perception and Impact of Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS) on work and personal lives of healthcare workers in Singapore: what can we learn? Med Care. 43(7):676-82.
19. Maunder RG, Lancee WJ, Rourke S, Hunter JJ, Goldbloom D, Balderson K, et al. (2004). Factors associated with the psychological impact of severe acute respiratory syndrome on nurses and other hospital workers in Toronto. Psychosom Med. 66(6):938-42.
20. Occupational Safety and Health Administration (2020). Hazard recognition. https://www.osha.gov/SLTC/covid-19/hazardrecognition.html Erişim Tarihi: 24.07.2020.
21. Oman D, Thoresen CE ve McMahon K (1999). Volunteerism and mortality among the community-dwelling elderly. Journal Of Health Psychology. 4(3).
22. Post S.G. (2005). Altruism, happiness, and health: ıt’s good to be good. International Journal of Behavioral Medicine. 12(2): 66–77.
23. Richard M. (2017). Altruism and happiness. happiness: transforming the development landscape. The Centre for Bhutan Studies and GNH. Bhutan. https://www.bhutanstudies.org.bt/publicationFiles/OccasionalPublications/Transforming%20Happiness/Happiness-transform_Final_with-cover.pdf#page=161
24. Swick H.M. (2000). Toward a normative definition of medical professionalism. Academic Medicine. 75(6):612-616.
25. The Medical School Objectives Writing Group. (1999). Learning objectives for medical student education guidelines for medical students: report of the Medical School Objectives Project. Acad Med. 74(13):8.
26. Türk Dil Kurumu (2020). Özgeci. https://sozluk.gov.tr/ Erişim Tarihi: 01.07.2020
27. Wang H, Liu Y, Hu K, Zhang M, Du M, Huang H, Yue X. (2020). Healthcare workers’ stress when caring for COVID-19 patients: An altruistic perspective. Nursing Ethics 1–11.
28. WHO (2020a). https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019 Erişim Tarihi: 10.07.2020
29. WHO (15 Temmuz 2020). https://covid19.who.int/ Erişim Tarihi: 15 Temmuz 2020
30. Wicks L, Noor S, Rajaratnam V. (2011). Altruism and medicine. BMJ. 343:4537. https://www.bmj.com/content/343/bmj.d4537.full
31. Wu P, Fang Y, Guan Z, Fan B, Kong J, Yao Z, Liu X, Fuller CJ, Susser E, Lu J, Hoven CW (2009) The psychological ımpact of the sars epidemic on hospital employees in china: exposure, risk perception, and altruistic acceptance of risk. The Canadian Journal of Psychiatry. 54 (5).
32. Yeşilkaya M. (2018). Özgeci davranış olgusuna ilişkin epistemolojik sorunlar üzerine bir inceleme: siyah, beyaz ve gri. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi. 7(4): 469-489.

Year 2020, Volume: 5 Issue: 2, 101 - 108, 10.09.2020

Belgin Varol Bayrak , Hilmi Ataseven

Abstract

References

1. Altuner İ. (2015). Hipokrat yemini. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 7:01-07.
2. APTA (2010). Code of ethics for the physical therapist. https://wpta.org/pdfs/ethics/PT%20Code%20of%20Ethics.pdf Erişim Tarihi: 01.07.2020
3. Arpacı P, Özmen D (2014). Hemşirelik öğrencilerinin özgecilik ve empatik eğilim düzeyleri ve aralarındaki ilişki. Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi;11 (3): 51-57.
4. Aydın E, Ersoy N (1995). Tıp Etiği İlkeleri. T Klin J Med Ethics. 2-3:48-52.
5. Batson CD. (2011). Altruism in humans. Oxford, New York.
6. Bölüktaş RP, Özer Z, Yıldırım D (2018). Uluslararası hemşirelik and’ının mesleki değerler açısından incelenmesi. Çekmece İZÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 6(13):83 – 98.
7. Çağrıcı M (2000a). “İnfak”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul. Sf: 289-290
8. Çağrıcı M (2000b). “Îsâr”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul. Sf: 490-491
9. Düzgüner S (2019). Pro-sosyal davranışlarda diğerkâmlığın (özgecilik) tanımı ve konumu. Bilimname. 4: 351-373.
10. Encyclopedia Britannica (2020). Altruism. https://www.britannica.com/topic/altruism-ethics Erişim Tarihi: 01.07.2020.
11. Eyice S (1975). Bertrandon de la Broquiere ve Seyahatnamesi (1432-1433). İslam Tetkikleri Enstitüsü Dergisi. 6:1-2. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/13083 12. Feldman MD (2017). Altruism and medical practice. J Gen Intern Med. 32(7): 719–720.
13. Fung C. (1988). Is altruism a vice? JAMA; 260(17):2509.
14. Freedman JL, Sears DO, Carlsmith JM (1976). Sosyal Psikoloji, Çev. Ali Dönmez, Ankara: İmge Yay. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/518/6478.pdf Erişim Tarihi: 01.07.2020
15. International Council of Nurses (2012). The ICN code of ethics for nurses. https://www.icn.ch/sites/default/files/inline-files/2012_ICN_Codeofethicsfornurses_%20eng.pdf Erişim Tarihi: 01/07/2020
16. Johnson M, Haigh C, Yates-Bolton N (2007). Valuing of altruism and honesty in nursing students: two decade replication study.
17. Jones R (2002). Understanding medical altruism is important in workforce planning. MJ;324:624. https://www.bmj.com/content/324/7338/624.full
18. Koh D, Lim MK, Chia SE, Ko SM, Qian F, Ng V et al. (2005). Risk perception and Impact of Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS) on work and personal lives of healthcare workers in Singapore: what can we learn? Med Care. 43(7):676-82.
19. Maunder RG, Lancee WJ, Rourke S, Hunter JJ, Goldbloom D, Balderson K, et al. (2004). Factors associated with the psychological impact of severe acute respiratory syndrome on nurses and other hospital workers in Toronto. Psychosom Med. 66(6):938-42.
20. Occupational Safety and Health Administration (2020). Hazard recognition. https://www.osha.gov/SLTC/covid-19/hazardrecognition.html Erişim Tarihi: 24.07.2020.
21. Oman D, Thoresen CE ve McMahon K (1999). Volunteerism and mortality among the community-dwelling elderly. Journal Of Health Psychology. 4(3).
22. Post S.G. (2005). Altruism, happiness, and health: ıt’s good to be good. International Journal of Behavioral Medicine. 12(2): 66–77.
23. Richard M. (2017). Altruism and happiness. happiness: transforming the development landscape. The Centre for Bhutan Studies and GNH. Bhutan. https://www.bhutanstudies.org.bt/publicationFiles/OccasionalPublications/Transforming%20Happiness/Happiness-transform_Final_with-cover.pdf#page=161
24. Swick H.M. (2000). Toward a normative definition of medical professionalism. Academic Medicine. 75(6):612-616.
25. The Medical School Objectives Writing Group. (1999). Learning objectives for medical student education guidelines for medical students: report of the Medical School Objectives Project. Acad Med. 74(13):8.
26. Türk Dil Kurumu (2020). Özgeci. https://sozluk.gov.tr/ Erişim Tarihi: 01.07.2020
27. Wang H, Liu Y, Hu K, Zhang M, Du M, Huang H, Yue X. (2020). Healthcare workers’ stress when caring for COVID-19 patients: An altruistic perspective. Nursing Ethics 1–11.
28. WHO (2020a). https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019 Erişim Tarihi: 10.07.2020
29. WHO (15 Temmuz 2020). https://covid19.who.int/ Erişim Tarihi: 15 Temmuz 2020
30. Wicks L, Noor S, Rajaratnam V. (2011). Altruism and medicine. BMJ. 343:4537. https://www.bmj.com/content/343/bmj.d4537.full
31. Wu P, Fang Y, Guan Z, Fan B, Kong J, Yao Z, Liu X, Fuller CJ, Susser E, Lu J, Hoven CW (2009) The psychological ımpact of the sars epidemic on hospital employees in china: exposure, risk perception, and altruistic acceptance of risk. The Canadian Journal of Psychiatry. 54 (5).
32. Yeşilkaya M. (2018). Özgeci davranış olgusuna ilişkin epistemolojik sorunlar üzerine bir inceleme: siyah, beyaz ve gri. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi. 7(4): 469-489.

There are 31 citations in total.

Details

Primary Language	Turkish
Subjects	Health Care Administration
Journal Section	Review
Authors	Belgin Varol Bayrak 0000-0001-7138-9007 Hilmi Ataseven 0000-0001-5458-509X
Publication Date	September 10, 2020
Published in Issue	Year 2020Volume: 5 Issue: 2

Cite

APA	Varol Bayrak, B., & Ataseven, H. (2020). Salgın Dönemi Sağlık Hizmetlerinde Özgecilik (Diğerkâmlık). Instıtute of Health Sciences Journal, 5(2), 101-108.

Download Cover Image

Article Files

Full Text

download